Dziurawiec jest rośliną o udokumentowanym działaniu antydepresyjnym. Ziele dziurawca łagodzi też stany lękowe i ułatwia zasypianie. Wyciąg z dziurawca ma zbliżone działanie do leków trójpierściennych stosowanych w walce z depresją. Natomiast olej z dziurawca można stosować na zapalenie stawów, na rany, a przyjmowany doustnie – na schorzenia wątroby i przewodu żółciowego.
Dziurawiec – występowanie i wygląd
Dziurawiec to gatunek wieloletniej byliny z rodziny dziurawcowatych. Występuje niemal na całym globie, w tym powszechnie w Europie i Polsce. Preferuje łąki i leśne polany o dużym nasłonecznieniu. Dziurawiec osiąga wysokość do 3 metrów, kwitnąc obradza w żółte kwiaty o średnicy około 3 centymetrów.
Dziurawiec - właściwości
Zasuszone kwiaty tej rośliny to tak zwane ziele dziurawca, które jest uznanym surowcem zielarskim, bogatym w:
- witaminy A i C,
- flawonoidy,
- garbniki,
- kwasy fenolowe,
- olejki eteryczne,
- naftodiantrony (w tym hiperycynę)
- pochodne floroglucynowe, w tym hyperforynę.
To właśnie ta ostatnia substancja jest w pierwszej kolejności podejrzewana o właściwości antydepresyjne, z których słynie dziurawiec.
Czytaj też: Aloes – właściwości lecznicze i zdrowotne
Ziele dziurawca na depresję
Dziurawiec zastosowanie lecznicze znajduje głównie w walce z łagodnymi postaciami depresji oraz stanami lękowymi. Ze względu na mnogość substancji, które zawiera ziele dziurawca, naukowcy nie mają pewności, która z nich i w jakim dokładnie stopniu oddziałuje na układ nerwowy, choć możliwe jest, że wiodącą rolę odgrywa hyperforyna, a za nią – hiperycyna i flawonoidy.
W czasie badań nad właściwościami dziurawca stwierdzono, że działa on w sposób podobny do leków trójpierściennych, czyli jest inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny. Badania dowiodły, że dziurawiec przynosi pożądane efekty terapeutyczne po około 1 – 1,5 miesiąca regularnego stosowania, aczkolwiek wniosek ten jest uprawniony jedynie w przypadku lekkich i średnich stanów depresyjnych, nie zaś poważniejszych zaburzeń.
Zobacz też: Ostropest – dawkowanie, stosowanie i właściwości
Wyciąg z dziurawca
Zarówno hyperforyna jak i hiperycyna nie rozpuszczają się w wodzie, dlatego nie ma sensu dosypywanie ziela dziurawca do herbaty czy innych napojów.
Dziurawiec objawia właściwości lecznicze dopiero sprowadzony do postaci wyciągu alkoholowego ze świeżego ziela, albo tabletek zawierających suchy wyciąg, będący wynikiem ekstrakcji z alkoholem. Do kupienia jest też dziurawiec w postaci soku lub ziół do zaparzania. Wyciąg z dziurawca można przygotować samodzielnie, zalewając ziele dziurawca spirytusem (w proporcji pół litra spirytusu na 100 gram dziurawca) i odstawiając na 7 dni.
Olej z dziurawca – zastosowanie w chorobach stawów
Choć dziurawiec znany jest przede wszystkim jako lek na depresję i stany lękowe, jego ziele można stosować też w przypadku innych schorzeń – na przykład zapalenie stawów, na rany i otarcia.
Stosuje się wówczas olej z dziurawca, który ma właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne. Olej z dziurawca można też pić wspomagająco przy chorobach wątroby i dróg żółciowych, stosując się jednak bezwzględnie do zaleceń lekarza.
Czytaj także: Sok z czarnego bzu – właściwości, dawkowanie i przepis
Dziurawiec – przeciwwskazania
W czasie przyjmowania dziurawca należy unikać wystawiania się na działanie słońca, jako że zwiększa on wrażliwość skóry na szkodliwe promieniowanie. Dotyczy to szczególnie osób o jasnej karnacji, ze znamionami i zmianami chorobowymi na skórze. Będąca składnikiem dziurawca hyperycyna może wywoływać reakcje fototoksyczne.
Jeżeli chodzi o dziurawiec, niepożądane skutki uboczne mogą wystąpić w przypadku kobiet przyjmujących antykoncepcję doustną. Dziurawiec osłabia bowiem działanie tabletek. Dziurawiec nie powinien być też przyjmowany z innymi lekami antydepresyjnymi. W każdym przypadku przed zastosowaniem wyciągu z dziurawca należy zasięgnąć porady lekarza oraz stosować się do zaleceń zawartych w ulotce.
Czytaj też: Czarnuszka – właściwości lecznicze i zastosowanie