Naczyniak wątroby to łagodny nowotwór naczyniowy wątroby. Ten nowotwór nie jest złośliwy. I co bardzo ważne dla każdego chorego, nie powoduje przerzutów. Co do zasady nie stanowi poważniejszego zagrożenia dla życia i zdrowia, ale warto wiedzieć, jakie są jego objawy, jak go leczyć i jaką dietę stosować, gdy zostanie wykryty.
Co to jest naczyniak wątroby?
Naczyniak wątroby to zmiana nowotworowa o łagodnym przebiegu. Ten typ nowotworu nie jest złośliwy, nie przerzuca się na inne organy. Jest budowany przez naczynia żylne, występujące w całym organizmie. Może także powstać ze zmienionego chorobowo miąższu wątroby.
Naczyniak wątroby nie jest typowym guzem, a zatem raczej nie pęka. W sporadycznych przypadkach, w których naczyniak pęka, wymagana jest interwencja chirurga. Ale to rzadkość. Bardzo często naczyniaki wątroby są bezobjawowe, a niekiedy nawet przez cale życie pacjenta nie wykryte. Ten typ nowotworu częściej pojawia się u kobiet, co najprawdopodobniej związane jest z rozwojem żeńskich hormonów płciowych.
Przyczyny naczyniaka wątroby
Przyczyn powstawania naczyniaka wątroby jest bardzo dużo. Medycyna co prawda nie zna jednoznacznej przyczyny ich powstawania, ale można je w pewien sposób usystematyzować, aby ewentualnie zapobiegać jego powstawaniu.
Oto główne przyczyny tworzenia się tego typu nowotworu:
- uwarunkowania genetyczne - niektóre osoby mają genetyczne predyspozycje do zachorowania na ten rodzaj naczyniaka, ale szczegółowych informacji na temat w zasadzie brak, gdyż nie przeprowadzono zbyt dużo badań na ten temat,
- nieprawidłowości podczas rozwoju życia płodowego - naczyniaki, które powstają w ten sposób z reguły znikają wraz z dorastaniem,
- niezdrowy tryb życia - stosowanie używek (alkohol, papierosy), nieodpowiednia dieta, a głównie spożywanie dużej ilości tłustych potraw, węglowodanów czy nadmierne używanie soli,
- stres i ciągłe napięcie nerwowe - ten czynnik generalnie sprzyja rozwojowi wielu chorób,
- szkodliwe substancje środowiskowe - na ten czynnik pacjent nie ma w zasadzie wpływu, ale może go zredukować zmieniając swój tryb życia na zdrowy i higieniczny.
Najczęściej naczyniak wątroby występuje u kobiet. Może pojawić się w każdym wieku. Te naczyniaki są rzadkością u dzieci, co może potwierdzać teorię, iż niehigieniczny tryb życia jest jedną z głównych przyczyn ich powstawania.
Jak szybko rośnie naczyniak wątroby?
Niektóre naczyniaki wątroby rosną, inne zmniejszają się i niekiedy samoczynnie znikają, a jeszcze inne pozostają całkowicie bez zmian przez całe życie. Bardzo często wynik badania USG uzależniony jest od rodzaju aparatu, którym jest wykonywane, umiejętności lekarza czy nawet ilości wcześniej spożytego jedzenia. Dlatego nie zawsze niewielkie różnice w wynikach badań muszą świadczyć o wzroście naczyniaka.
Naczyniak wątroby osiąga z reguły wielkość do 3 cm. Jeśli jednak przyczyną jego powstania jest zmieniony chorobowo miąższ to zmiana może osiągnąć wielkość nawet do 10 cm, a wtedy konieczna jest już interwencja chirurga. Naczyniak na wątrobie rośnie dość powoli. Świadczy o tym fakt, iż powiększa się on bezobjawowo, a większość pacjentów nie wie nawet o jego istnieniu.
Objawy naczyniaka wątroby
Pacjentowi trudno jest samemu zdiagnozować naczyniaka wątroby, gdyż z reguły jest on niewielki i nie daje żadnych dolegliwości. Konkretne objawy mogą pojawiać się dopiero przy dolegliwościach o większych rozmiarach.
Do najczęściej pojawiających się objawów, wskazujących na powstanie naczyniaka wątroby zaliczane są:
- uciążliwy ból i ucisk w prawym podżebrzu – rozciągnięta torebka wątroby naciska na sąsiadujące organy jamy brzusznej,
- ból w okolicach wątroby wynikający ze skręcenia naczyniaka,
- tępy ucisk przy prawym łuku żebrowym,
- odczuwalny ból innych narządów, obok wątroby, spowodowany uciskiem naczyniaka,
- wysoka gorączka, poty, blada skóra czy nawet zaburzenia świadomości – ale te objawy pojawiają się, gdy duży naczyniak pęka i pojawia się nawet zagrożenie życia.
Każdy ból nie pojawia się bez przyczyny. Nie wolno bagatelizować żadnych objawów. Dlatego też warto przeprowadzić specjalistyczne badania, aby potwierdzić tezę, czy to naczyniak wątroby wywołuje nieprzyjemne dolegliwości.
Leczenie naczyniaka wątroby
Tylko badanie USG może potwierdzić istnienie naczyniaka wątroby. Badanie ultrasonograficzne pozwala na sprawdzenie rozmiaru zmiany i dokładne określenie jej położenia. W przypadku większych naczyniaków wskazane jest wykonanie tomografii komputerowej (TK).
Oto zasady leczenia naczyniaka wątroby:
- niewielkie zmiany do 5 cm nie są leczone, wymagają tylko okresowych kontroli i obserwacji,
- naczyniaki o wielkości 5-10 cm również podlegają tylko okresowym kontrolom i badaniom, ale w tym przypadku wykonuje się dodatkowo badania układu krzepnięcia,
- naczyniaki powyżej 10 cm z reguły są usuwane operacyjnie,
- w przypadku dużych naczyniaków może dochodzić do ich pęknięcia i krwawienia do wnętrza jamy brzusznej, a wtedy operacja jest konieczna i natychmiastowa,
- naczyniak wątroby może być też poddany radioterapii, ale o tym decyduje lekarz,
- sposobem leczenia może być tzw. embolizacja czyli zamknięcie dopływu krwi do naczyniaka, wprowadzając specjalne spirale przez cewnik, powodując zamknięcie i uszczelnianie naczyń,
- zmiana stylu życia i nawyków żywieniowych.
Dieta przy naczyniaku wątroby
W procesie leczenia naczyniaka wątroby ogromne znaczenia ma dieta i zdrowy tryb życia. Musi być to przede wszystkim dieta łatwostrawna z ograniczeniem tłuszczu. Zaleca się przyjmowanie 5 mniejszych posiłków dziennie w regularnych odstępach. Trzeba zwiększyć spożycie warzyw, owoców, gotowanego mięsa. Posiłki powinny być świeżo przygotowane, bardzo niewskazane jest odgrzewanie jedzenia. Zaleca się picie dużej ilości wody i ziołowych słabych herbat bez cukru.
Należy całkowicie zrezygnować z potraw:
- smażonych,
- odsmażanych,
- duszonych w ciężkich sosach,
- w panierkach i w głębokim tłuszczu,
- pikantnych,
- ciężkostrawnych,
- wzdymających.
Należy również unikać alkoholu, mocnej kawy i słodyczy. Trzeba zawsze pamiętać, iż dieta w leczeniu naczyniaka wątroby ma ogromne znaczenie.
Autor: Jolanta Woźniak
Czytaj też:
- Kłucie wątroby – po alkoholu, po jedzeniu. Jak ją leczyć?
- Lekarz od wątroby - czym zajmuje się hepatolog?
- Co szkodzi wątrobie? Jakich produktów unikać? Zalecenia
- Ból wątroby po jedzeniu - co może oznaczać? Leczenie
Bibliografia:
- Szymik-Kantorowicz, „Naczyniaki-co o nich wiemy?” Uniwersytet Jagielloński w Krakowie,
- Wysocki, „Naczyniak wątroby”, artykuł 2012 r.., Centrum Onkologii Instytutu M. Skłodowskiej – Curie w Krakowie,
- Gerke, „Diagnostyka zmian ogniskowych w wątrobie”, Centrum Onkologii Instytutu im. M. Skłodowskiej – Curie w Warszawie, 2014 r.