Nadmiar cholesterolu w organizmie prowadzi do rozwoju groźnych dla zdrowia i życia chorób, z miażdżycą na czele. Dlatego w trosce o zdrowie powinno się zadbać o odpowiednie jego stężenie we krwi. Pierwsze próby obniżenia wysokiego poziomu cholesterolu warto podjąć przy pomocy preparatów dostępnych bez recepty – wyciągu z czerwonego ryżu, bergamoty, ale także przy pomocy ziół.
Dlaczego należy obniżać wysoki poziom cholesterolu?
Cholesterol jest substancją, która naturalnie występuje w każdej komórce ciała. Jest niezbędny do produkcji hormonów, kwasów żółciowych oraz witaminy D. Większość jest produkowana przez organizm, ale dostarczamy go także wraz z pożywieniem. Nadmiar cholesterolu jest przyczyną groźnych dla zdrowia i życia chorób, z miażdżycą na czele.
Miażdżyca jest chorobą polegającą na odkładaniu się cholesterolu w tętnicach, co prowadzi do ich zwężenia oraz utraty elastyczności. Odkładająca się na ścianach tętnic tzw. blaszka miażdżycową jest jedną z głównych przyczyn chorób serca. Dlatego w trosce o serce powinno się zadbać o odpowiednio niskie stężenie tzw. złego cholesterolu (LDL), czyli trafiającego z wątroby do tkanek, będącego głównym winowajcą miażdżycy. Ważne jest nie tylko stężenie cholesterolu wielkocząsteczkowego, ale także dobrego – HDL i trójglicerydów. Stosunek tych wszystkich frakcji określa się jako profil lipidowy.
Nadmiar trójglicerydów jest magazynowany w postaci tkanki tłuszczowej i stanowi jedną z głównych przyczyn zawału serca oraz udaru mózgu. Według najnowszych badań może mieć większy wpływ na choroby serca niż nadmiar złego cholesterolu. Zatem wybierając zioła na obniżenie złego cholesterolu, wybierzmy takie, które dodatkowo obniżą poziom trójglicerydów.
Zioła na cholesterol i trójglicerydy
Stosując zioła, można obniżyć stężenie złego cholesterolu nawet o 20–30 proc. Wśród ziół zalecanych na nadmiar cholesterolu wymienia się:
- karczocha,
- miłorząb japoński,
- ostropest plamisty,
- czarnuszkę siewną,
- miętę pieprzową,
- len zwyczajny,
- kozieradkę,
- ekstrakt z czerwonego ryżu,
- kłącze perzu,
- owoc jarzębiny,
- korzeń mniszka,
- czarny bez,
- kwiat kocanki.
Karczoch na cholesterol
Sztandarową rośliną stosowaną od lat na obniżenie cholesterolu jest karczoch, który hamuje wątrobową syntezę cholesterolu, obniża poziom trójglicerydów, wykazuje działanie antyoksydacyjne oraz działa żółciopędnie.
Za obniżanie poziomu cholesterolu odpowiada znajdująca się w karczochu luteolina. Surowcem leczniczym są liście łodygowe oraz ziele karczocha. Pozyskuje się z nich wyciągi suche lub płynne, będące składnikiem preparatów aptecznych.
Miłorząb japoński
Zaleca się także stosowanie miłorzębu japońskiego, który reguluje poziom cholesterolu oraz usprawnia krążenie krwi – zmniejsza napięcie naczyń krwionośnych i zwiększa ich przepustowość. Miłorząb japoński wpływa także na zmniejszenie krzepliwości krwi.
Swoje właściwości zawdzięcza flawonoidom oraz terpenoidom. Z liści miłorzębu japońskiego pozyskuje się suchy wyciąg, który jest składnikiem wielu środków farmaceutycznych.
Kozieradka na cholesterol
Medycyna naturalna poleca też kozieradkę na obniżenie cholesterolu, a także cukru we krwi. Substancje zawarte w roślinie obniżają frakcję LDL, wykazują działanie żółciopędne, żółciotwórcze i przeciwzapalne.
Kozieradka zawiera wiele związków czynnych biologicznie – flawonoidy, izoflawony i saponiny. Surowcem leczniczym jest wyciąg z nasion kozieradki, będący składnikiem suplementów diety.
Poznaj ofertę produktów na cholesterol
Zioła na cholesterol i na wątrobę – ostropest plamisty
Na szczególną uwagę zasługuje też ostropest plamisty. Roślina jest wykorzystywana nie tylko w ziołolecznictwie, ale jest także składnikiem leków wspomagających leczenie chorób wątroby. Ostropest plamisty zawiera sylimarynę, która działa detoksykacyjnie, przeciwzapalnie, żółciopędnie oraz żółciotwórczo. Badania potwierdzają także, że obniża poziom glukozy i złego cholesterolu we krwi, a ponadto podnosi poziom tzw. dobrego cholesterolu. Zioło jest także zalecane za zaburzenia gospodarki lipidowej.
Z liści oraz nasion ostropestu plamistego można przyrządzić herbatę. W aptekach natomiast są dostępne bez recepty leki i suplementy diety zwierające suchy ekstrakt z ostropestu, ekstrakt w płynie oraz sok.
Warzywa i przyprawy na obniżenie cholesterolu
Szereg dodatków stosowanych na co dzień w kuchni posiada właściwości obniżające poziom cholesterolu. Wzbogacenie diety o te składniki może być pomocne w unormowaniu profilu lipidowego.
Jednym z takich dodatków jest czosnek, który zawiera związki siarkowe, takie jak allicyna. Mogą one obniżać poziom cholesterolu LDL poprzez zmniejszenie produkcji tego związku w wątrobie oraz zwiększenie wydalania jego nadmiaru z organizmu.
Z kolei oliwa z oliwek zawiera oleinę, która jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, które mogą zmniejszać poziom cholesterolu LDL i zwiększać poziom dobrego – HDL, co przyczynia się do poprawy profilu lipidowego. Oprócz oliwy również inne oleje pochodzenia roślinnego zawierają dużo kwasów nienasyconych i powinny być wprowadzone do diety, np. olej rydzowy czy wytwarzany z pestek winogron.
Kurkumina, aktywny składnik zawarty w kurkumie, wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwmiażdżycowe, które mogą przyczyniać się do obniżenia poziomu cholesterolu LDL i zmniejszenia ryzyka chorób serca.
Inna przyprawa – cynamon może wpływać na obniżenie poziomu cukru we krwi i cholesterolu LDL poprzez zmniejszenie wchłaniania glukozy z przewodu pokarmowego oraz zwiększenie wrażliwości na insulinę.
Bibliografia:
- Horoszkiewicz M., Kulza M., Malinowska K., Woźniak A., Seńczuk-Przybyłowska M., Wachowiak A., Florek E., Karczoch zwyczajny- niewykorzystane możliwości leku roślinnego w terapii miażdżycy i chorób wątroby, Przegląd Lekarski 2012 / 69 / 10.
- Zioła a cholesterol [w:] Zioła dla Zdrowia nr 2/2013.
- Bodalski T., Karłowicz-Bodalska K., Ginkgo biloba L. – miłorząb dwuklapowy (chemizm i działanie biologiczne), Postępy Fitoterapii 4/2006, s. 195-205.
- Król-Kogus B., Krauze-Baranowska M., Kozieradka pospolita (Trigonella foenum graecum L.) – tradycja stosowania na tle wyników badań naukowych, Postępy Fitoterapii 3/2011.
Czytaj: