Pieczenie w żołądku i przełyku, częste odbijanie, ból za mostkiem – to objawy refluksu przełyku. Jakie są przyczyny tego schorzenia i jak sobie z nim radzić?
Co to jest refluks przełyku?
Refluks przełyku to zaburzenie działania zwieracza znajdującego się między przełykiem a żołądkiem. Na skutek jego dysfunkcji dochodzi do cofania się treści pokarmowej z żołądka do przełyku, co podrażnia błonę śluzową przełyku i wywołuje stan zapalny. Choroba refluksowa nie należy do rzadkości – w krajach rozwiniętych dotyka ona około 20% populacji, przy czym ryzyko jej wystąpienia rośnie z wiekiem.
Objawy refluksu przełyku
Do podstawowych objawów choroby refluksowej zalicza się uczucie pieczenia w żołądku i przełyku. Często pojawiają się dodatkowe symptomy, takie jak chrypka, odbijanie i ból za mostkiem. Jeśli zauważymy u siebie takie dolegliwości, koniecznie wybierzmy się do lekarza. Nieleczony refluks może doprowadzić do powstania nadżerek i owrzodzeń, a nawet perforacji żołądka. Zbagatelizowana choroba może poskutkować również uszkodzeniem przełyku i rozwojem przewlekłego stanu zapalnego, co zwiększa ryzyko wystąpienia raka przełyku.
Przyczyny refluksu przełyku
Do pojawienia się refluksu dochodzi zazwyczaj w wyniku zwiotczenia mięśnia zwieracza przełyku u wejścia do żołądka. Zaburzenia w jego funkcjonowaniu mogą rozwinąć się również pod wpływem palenia papierosów, picia dużych ilości kawy, nadużywania alkoholu, oraz po operacji żołądka. Do rozwoju choroby refluksowej przyczyniają się niektóre leki, np. tabletki antykoncepcyjne oraz preparaty stosowane w chorobach serca i przy nadciśnieniu tętniczym. Co ciekawe, refluks przełyku może mieć związek z kaszlem, przewlekłym zapaleniem krtani, astmą oskrzelową, zapaleniem czy nieprzyjemnym zapach z ust.
Refluks przełyku a dieta
Osoby zmagające się z refluksem przełyku powinny zastosować specjalną dietę. Zdecydowanie zminimalizuje ona występowanie nieprzyjemnych objawów choroby. Przede wszystkim, należy ograniczyć spożycie tłuszczów, kawy, alkoholu, mocnej herbaty, ostrych przypraw, napojów gazowanych oraz owoców cytrusowych. Codzienny jadłospis trzeba natomiast wzbogacić o warzywa takie jak marchew, ziemniaki, buraki i ogórki, dojrzałe owoce, chude mięso i mleko, ryby, kefiry, maślanki i pszenne pieczywo.
Nie można zapominać także o piciu wody niegazowanej. W chorobie refluksowej ważne jest nie tylko to, co jemy, ale też jak jemy. Posiłki powinny być spożywane powoli i bez pośpiechu, a kęsy dokładnie przeżuwane. Bezpośrednio po jedzeniu nie kładziemy się i nie podejmujemy wysiłku fizycznego. Spożywamy mniejsze porcje, ale częściej – nawet 5 razy dziennie – pozytywnie wpływa to na trawienie.
Leczenie refluksu przełyku
Jeśli zauważymy u siebie objawy refluksu, powinniśmy udać się do lekarza. Specjalista zbierze wywiad i zleci wykonanie badań. W przypadku podejrzenia choroby refluksowej może skierować nas na gastroskopię, prześwietlenie z kontrastem, pomiar kwaśności w przełyku lub manometrię, która polega na wpuszczeniu do przełyku specjalnej sondy z czujnikami rejestrującymi zmiany ciśnienia. Po postawieniu diagnozy lekarz z pewnością zaleci zmianę diety i nawyków żywieniowych. Jeśli choroba będzie zaawansowana, prawdopodobnie przepisze też leki hamujące wydzielanie soków żołądkowych i osłaniające błonę śluzową przełyku. W ostrych przypadkach wykonuje się operację – obecnie wiele ośrodków przeprowadza ją laparoskopowo.
Domowe sposoby na refluks przełyku
W leczeniu refluksu warto skorzystać z domowych sposobów, które wiążą się przede wszystkim z modyfikacją stylu życia. Aby zminimalizować uporczywe objawy, należy:
- spać na wysokiej poduszce, z podniesionym wezgłowiem łóżka o około 10-20 cm w pozycji półsiedzącej
- nie kłaść się, nie schylać i nie ćwiczyć bezpośrednio po posiłku,
- nie połykać zbyt dużych kęsów pokarmu,
- jeść ostatni posiłek na 3-4 godziny przed snem.
Palacze cierpiący z powodu choroby refluksowej powinni rzucić palenie, a osoby z nadwagą lub otyłością – zrzucić nadprogramowe kilogramy, by utrzymać prawidłową masę ciała.
Leki na refluks przełyku
W leczeniu choroby refluksowej stosuje się przede wszystkim leki zmniejszające wydzielanie kwasu żołądkowego, czyli tak zwane inhibitory pompy protonowej. Zaliczamy do nich omeprazol, pantoprazol, esomeprazol, lanzoprazol i rabeprazol. Preparaty te należy stosować zgodnie z zaleceniem lekarza – zwykle przyjmuje się je raz na dobę, na czczo. Specjalista może zapisać również leki osłaniające błonę śluzową żołądka.
Zioła na refluks przełyku
W przebiegu choroby refluksowej można popijać zioła wpływające łagodząco na błonę śluzową żołądka. Wypróbować warto mieszankę złożoną z rumianku, lukrecji, prawoślazu, babki lancetowatej i nagietka. Stosowanie większych ilości ziół dobrze jest skonsultować z lekarzem.
Autor: Olga Szymkowiak
Zobacz także: