Nebulizator jest przydatnym urządzeniem w leczeniu schorzeń układu oddechowego zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Na rynku dostępny jest nebulizator pneumatyczny oraz nebulizator ultradźwiękowy. Który z nich wybrać? Kiedy i w jaki sposób stosować nebulizację?
Nebulizacja to podawanie leku w postaci aerozolu (niewidzialnej mgiełki), która wytwarzana jest przez nebulizator. Dzięki znacznemu rozbiciu cząsteczek substancji leczniczej docierają one do całego układu oddechowego i zapewniają skuteczne leczenie.
Nebulizator a inhalator
Nazwy inhalator i nebulizator używane są zamiennie, co jest jednak błędem. Inhalator jest urządzeniem podającym lek bezpośrednio do dróg oddechowych. Natomiast nebulizator odpowiedzialny jest za rozdrobnienie cząsteczek leku do niewidzialnej mgiełki.
Wykorzystywane jest do tego działanie sprężonego powietrza lub ultradźwięków, dlatego inhalatory pneumatyczne i ultradźwiękowe często są nazywane nebulizatorami.
W przypadku nebulizatora mgiełka wytwarzana jest nieustannie, dlatego użytkownik może swobodnie oddychać. Korzystając z inhalatora niezbędne jest zsynchronizowanie oddechu z aplikacją aerozolu.
Czytaj także: Nebulizator dla dzieci i niemowląt - jaki wybrać?
Nebulizator – rodzaje
Nebulizacja może być przeprowadzana za pomocą ultradźwięków lub sprężonego powietrza, dlatego wyróżnia się następujące rodzaje nebulizatorów:
- Nebulizator pneumatyczny – wykorzystuje do tworzenia aerozolu sprężone powietrze, tlen lub inny gaz medyczny. Zalecany jest do podawania ściśle określonych dawek leków np. antybiotyków, glikokortykosteroidów oraz mukolityków.
- Nebulizator ultradźwiękowy – tworzy niewidzialną mgiełkę przy pomocy ultradźwięków. Nie może być on używany do podawania niektórych leków – przede wszystkim sterydów, a także przeciwwskazane jest jego stosowanie u noworodków i niemowląt.
Wybór nebulizatora należy omówić z lekarzem, który wskaże ważne parametry w oparciu o specyfikę schorzenia i koniecznego leczenia.
Nebulizator – zastosowanie
Nebulizator wspomaga leczenie chorób układu oddechowego, dlatego wykorzystuje się go gdy występuje:
- zapalenie płuc,
- zapalenie oskrzeli,
- zapalenie zatok,
- infekcje gardła,
- katar,
- kaszel,
- mukowiscydoza,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP),
- astma oskrzelowa,
- rozedma płuc,
- grzybica układu oddechowego,
- nadciśnienie płucne.
Nebulizator – jak używać?
W terapii wyżej wymienionych schorzeń wykorzystywane są leki wskazane przez specjalistę, a także naturalne substancje lecznicze tj. zioła, sól oraz olejki eteryczne.
- Urządzenie należy przygotować do nebulizacji według wskazań producenta zawartych w instrukcji obsługi.
- Następnie należy uzupełnić odpowiedni zbiornik wodą lub roztworem soli fizjologicznej oraz lekiem zgodnie z zaleceniem lekarza.
- Kolejnym krokiem jest założenie maski lub ustnika. Po włączeniu urządzenia należy głęboko oddychać mgiełką generowaną przez nebulizator.
- Po każdej zakończonej nebulizacji należy wypłukać usta wodą, aby zapobiec rozwojowi grzybicy czy aft.
Czytaj też: Termometr dla niemowlaka i dla dzieci - jaki wybrać?
Nebulizator – jak wybrać?
Wybierając nebulizator należy wziąć pod uwagę przede wszystkim rodzaj leczonego schorzenia oraz wiek użytkownika, ponieważ nebulizator ultradźwiękowy nie nadaje się do podawania niektórych leków, a także przeciwwskazany jest u dzieci do pierwszego roku życia.
Ponadto należy przeanalizować następujące aspekty:
- Parametr MMAD – czyli średnia wielkość wytwarzanych cząsteczek. Ich wielkość ma znaczenie w zdolności dotarcia do odpowiednich części układu oddechowego. Duże cząsteczki powyżej 8 μm wchłaniane są tylko w górnych drogach oddechowych, aby wniknęły do tchawicy i dużych oskrzeli muszą mieć wielkość poniżej tej wartości. Dotarcie do oskrzeli i oskrzelików zapewnia rozmiar około 2 - 5 μm, natomiast do pęcherzyków płucnych są w stanie dotrzeć cząsteczki poniżej 3 μm.
- Głośność pracy – w przeciwieństwie do nebulizatorów ultradźwiękowych, które działają prawie bezgłośnie, pneumatyczne przez wykorzystanie kompresora wytwarzają niekomfortowy szum. Może być to szczególnie uciążliwe w przypadku dzieci, budząc u nich lęk przed zabiegiem. Zaleca się wybieranie nebulizatorów, których głośność kompresora nie przekracza 60 dBA.
- Maseczka i ustnik – należy zwrócić uwagę na to czy nebulizator posiada maseczkę czy ustnik. Zaleca się korzystanie z dopasowanej maseczki, ponieważ zwiększa się wtedy ilość prawidłowo wchłoniętego leku i nebulizacja jest skuteczniejsza.
- Długość przewodu powietrznego – jest szczególnie ważna w przypadku ruchliwych dzieci. Dzięki długiemu przewodowi zmniejsza się ryzyko zdejmowania maseczki.
- Kształt nebulizatora – cecha ważna przy dokonywaniu zakupu z myślą o dzieciach. Nebulizator przypominający zabawkę będzie zachętą do wykonania zabiegu.
Zobacz też: Termometr elektroniczny - bezpieczny do czoła, ucha i pod pachę
Nebulizator – cena
Cena nebulizatora zależna jest od zasady działania nebulizatora:
- Nebulizator pneumatyczny jest bardziej popularny ze względu na szersze zastosowanie (można podawać dzięki niemu leki, nie ma też przeciwwskazań używania u niemowląt), dobre parametry, a także niższą cenę. Koszt nebulizatora tłokowego to około 100-150 zł.
- Nebulizator ultradźwiękowy ma większe możliwości rozbicia cząsteczek leku, a także prawie bezgłośny system pracy. Jednak jego większe zaawansowanie technologiczne skutkuje wyższą ceną – około 200-300 zł.
Autor: Dominika Rusek
Sprawdź także: Termometr na podczerwień - dla dzieci i niemowląt - jak stosować?