Uczulenie na słońce - wydawać by się mogło, że to bardzo rzadki rodzaj alergii, tymczasem zmaga się z nim co dziesiąty Polak. Szczególnie narażona na uczulenie od słońca jest delikatna skóra dzieci. Jakie są objawy uczulenia na słońce? Jak leczyć fotodermatozę?
Uczulenie na słońce - co to jest?
Uczulenie na słońce, inaczej fotodermatoza, to niewłaściwa reakcja skóry na promieniowanie słoneczne. O uczuleniu od słońca mówi się wtedy, gdy reakcja na skórze jest wywołana niewielką dawka promieniowania, która nie spowodowałaby podobnej reakcji u zdrowej osoby.
Obok uczulenia na słońce, lekarze wymieniają jeszcze dwa typy reakcji na promieniowanie słoneczne - oparzenie słoneczne i reakcję związaną z inną chorobą. Oparzenie słoneczne to reakcja skóry zdrowej osoby na zbyt długą ekspozycję na słońce lub na intensywne promieniowanie UV. Istnieją wreszcie choroby wywołane promieniowaniem słonecznym lub takie, których objawy nasilają się pod wpływem słońca. Choroby, które wywołują reakcje skórne na promieniowanie słoneczne to m.in. łuszczyna, porfiria, toczeń rumieniowaty.
Uczulenie słoneczne może być wrodzone lub nabyte. Specjaliści wymieniają następujące rodzaje fotodermatoz (uczulenia od słońca):
- fotodermatoza idiopatyczna - to uczulenie od słońca o nieznanym podłożu, samoistne, ten typ fotodermatozy dotyka szczególnie dzieci;
- fotodermatoza metaboliczna - uczulenie słoneczne związane z zaburzeniami metabolizmu;
- fotodermatoza egzogenna - wywołana czynnikami zewnętrznymi takimi jak leki, kosmetyki, zioła, niektóre produkty spożywcze.
Uczulenie na słońce - objawy
Objawy uczulenia na słońce są podobne do objawów oparzenia słonecznego. Pojawiają się zwykle w ciągu doby po ekspozycji na słońce. O uczuleniu na słońce mogą świadczyć następujące objawy:
- wysypka,
- zaczerwienienie skóry,
- przebarwienia na skórze,
- pęcherzyki na skórze,
- guzki,
- opuchlizna,
- swędzenie,
- łuszczenie się naskórka,
- ból głowy,
- ogólne złe samopoczucie,
- zapalenie spojówek.
Zobacz również: Promieniowanie UV - na czym polega? Indeks i szkodliwość
Uczulenie na słońce - jak leczyć?
Wymienione objawy uczulenia na słońce mogą oznaczać reakcję fototoksyczną organizmu lub reakcję fotoalergiczną, które poddają się innemu leczeniu. Za uczulenia słoneczne pod postacią reakcji fototoksycznej najczęściej odpowiadają kosmetyki.
Na przykład ulubione perfumy rozpylone na dekolcie w słoneczny dzień mogą skutkować powstaniem ciemnych plam na ciele. Szczególnie takie składniki perfum jak piżmo czy kurkuma wchodzą w reakcję ze słońcem. Podobną reakcję fototoksyczną mogą wywołać leki hormonalne, dziurawiec, kosmetyki z kwasami owocowymi. Reakcje fototoksyczne występują u zdrowych osób. W większości przypadków wystarczy wyeliminować czynnik je wywołujący by przebarwienia zniknęły.
Reakcja fotoalergiczna to reakcja obronna układu immunologicznego w postaci swędzącej wysypki na skórze i opuchlizny. Reakcję fotoalergiczną wywołują najczęściej leki w połączeniu z promieniowaniem UV. Niektóre składniki leków przeciwbólowych, antybiotyków czy maści pod wpływem słońca przekształcają się w inne substancje i stają się dla organizmu alergenami. W przypadku reakcji fotoalergicznej konieczne jest przyjęcie leków przeciwhistaminowych - to jedne z najczęściej stosowanych leków na uczulenie na słońce.
Czytaj także: Uczulenie na słońce u dzieci - objawy i leczenie
Uczulenie na słońce - jak leczyć? Domowe sposoby
Co na uczulenie słoneczne można stosować poza lekami? Zdecydowanie najlepszym sposobem na uczulenia na słońce jest unikanie promieniowania słonecznego. Oczywiście w miarę możliwości, bo przecież nie da się całkowicie zrezygnować z ekspozycji na słońce.
Warto mieć na uwadze to, że najbardziej szkodliwe dla skóry jest promieniowanie w godzinach 11-15, więc dobrze jest zrezygnować z wychodzenia z domu w tych godzinach. Przed wyjściem z domu należy smarować się kremami z filtrem SPF 50. Niestety one też mogą wywołać uczulenie na słońce, więc warto używać sprawdzonych kremów z filtrami mineralnymi i nie zmieniać ich zbyt często. Warto pamiętać także o nakryciu głowy, szczególnie w czasie najsilniejszego promieniowania.
Wiele osób zastanawia się, czym smarować uczulenie na słońce. Jeśli pojawiła się na skutek uczulenia na słońce wysypka, dobrym rozwiązaniem jest maść na uczulenie słoneczne z cynkiem. Jeśli natomiast skórę pokryły pęcherze, warto zastosować wapno. Skórę łuszczącą się po ekspozycji na słońce dobrze jest posmarować balsamem po opalaniu zawierającym pantenol, alantoinę, witaminy E oraz A. Jeśli objawy uczulenia na słońce są dotkliwe, należy udać się do lekarza, który wdroży odpowiednie leczenie.
Zobacz też: Wysypka od słońca - jak leczyć? Co na wysypkę od słońca?