W okresie jesienno-zimowych infekcji powinniśmy się zaprzyjaźnić z goździkami, bo ta aromatyczna przyprawa, oprócz walorów smakowych ma niezwykłe właściwości zdrowotne. Świetnie sprawdzi się w walce z infekcjami o charakterze wirusowym i bakteryjnym. Ma też silne działanie przeciwbólowe, a nawet przeciwstarzeniowe.
Drzewa goździkowe rosną w okolicach Zanzibaru, Tanzanii, Indonezji, Kenii i Madagaskaru. Co do tego jednak, gdzie pojawiły się po raz pierwszy trwają spory, według niektórych goździki znane były już kulturom świata antycznego z terytorium współczesnej Syrii, według innych drzewa goździkowe pochodzą z Wysp Goździkowych zamieszkiwanych przez Moluków. Niezależnie od tego kto ma rację, najważniejsze, że za sprawą Holendrów goździki, czyli suszone kwiaty drzewa goździkowego, trafiły do Europy i możemy się cieszyć ich walorami smakowymi oraz niezwykłymi właściwościami zdrowotnymi, o których często zapominamy.
Czytaj więcej: Goździki - właściwości, na pasożyty
Goździki - właściwości
Najcenniejszym składnikiem goździków jest eugenol – związek chemiczny, który nadaje przyprawie charakterystyczny zapach i smak. Eugenol ma silne działanie antyseptyczne i znieczulające. Poza tym goździki, choć niewielkie, są cennym źródłem wielu witamin i minerałów, dlatego wzmacniają odporność organizmu i działają przeciwwirusowo oraz przeciwstarzeniowo. Goździki są jednymi z najsilniejszych przeciwutleniaczy wśród przypraw. W goździkach znajdziemy między innymi:
- witaminy A, K, E, D, C, witaminy z grupy B (2, 6, 12),
- potas,
- mangan,
- wapń,
- sód,
- cynk,
- fosfor,
- kwas foliowy,
- magnez,
- selen,
- kwasy omega 3.
Choć mało kto o tym wie goździki potrafią także regulować poziom cukru we krwi i obniżać poziom tzw. złego cholesterolu.
Olejek goździkowy
Olejek goździkowy otrzymywany z goździkowca korzennego, który ma w składzie 85-90 procent eugenolu, działa rozkurczowo, znieczulająco, ma działanie odświeżające, przeciwświądowe, ściągające, odkażające, przeciwkaszlowe. W ten dobroczynny właśnie sposób wpływa na układ pokarmowy, układ żółciowy, układ oddechowy i drogi moczowe.
Olejek goździkowy potrafi niszczyć bakterie, wirusy, pierwotniaki, grzyby (jest skuteczny przy leczeniu kandydozy) i roztocza. Z badań wynika, że olejek goździkowy jest skuteczny w walce z patogenami, z którymi nie mogą sobie poradzić tradycyjne antybiotyki. Olejek goździkowy połączony z olejem z czarnuszki może być stosowany na przykład w leczeniu nużeńca.
Inhalacje z olejku goździkowego pomagają w pozbyciu się zalegającej w drogach oddechowych gęstej wydzieliny, działają jednocześnie przeciwkaszlowo przy suchym i napadowym kaszlu.
Można go stosować zewnętrznie i wewnętrznie, na skórze najpierw powoduje uczucie rozgrzanie, a następnie znieczulenia. Dlatego doskonale sprawdza się przy łagodzeniu bólu głowy, przy różnego rodzaju urazach i stanach zapalnych. Może być wykorzystywany do kąpieli relaksacyjnych, masaży czy aromatyzacji powietrza. Jest też traktowany jako afrodyzjak. Goździki to także świetny sposób na pozbycie się komarów, moli i muszek owocówek.
Czytaj też: Olejek migdałowy (ze słodkich migdałów) - zastosowanie
Olejek goździkowy doustnie
Stosowany wewnętrznie olejek goździkowy potrafi zahamować nadmierne procesy gnilne i fermentacyjne w jelitach, działa rozkurczowo na mięśnie gładkie, ma właściwości pobudzające wydzielanie soków trawiennych, łagodzi wzdęcia i uczucie niestrawności. Sprawdzi się też u osób z brakiem łaknienia. Zawarty w olejku eugenol znosi też nieprzyjemny zapach z ust.
Jak stosować olejek goździkowy doustnie? Najlepiej dwie krople olejku wlać na łyżkę miodu lub kostkę cukru. Należy pamiętać, że nie wolno nadużywać olejku goździkowego, bo zbyt duża ilość manganu zawartego w przyprawie może toksycznie wpłynąć na organizm człowieka. Olejek zawsze powinien być rozcieńczony. Szczególna ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży i małe dzieci. Im lepiej w ogóle nie podawać olejku goździkowego, przyjmowanie goździków w ciaży może niedobrze wpłynąć na płódi.
Olejek goździkowy - gdzie kupić?
Olejek goździkowy (zazwyczaj w buteleczkach o pojemności 10 mln, ale bywają też o pojemności 30 i 50 ml) można kupić w aptekach i sklepach zielarskich – stacjonarnych i internetowych. Ceny olejku wahają się od 6 do 25 złotych.
Olejek goździkowy na ból zęba
Goździki to także sprawdzony sposób przy problemach z zębami, choć nie powinny one zastępować wizyty u stomatologa. Doraźnie można złagodzić ból zęba rozgryzając goździki, wkładając ich kawałki w ubytek zęba. Pomoże także olejek goździkowy na ból zęba - wystarczy skropić nim wacik i przyłożyć w bolące miejsce.
Czytaj więcej: Olejek goździkowy - na ból zęba, do picia, właściwości
Goździki na gardło
Właściwości goździków: antyseptyczne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe sprawiają, że są świetnym rozwiązaniem także goździki na ból gardła. Można płukać gardło co kilka godzin naparem z goździków, zrobić z nich syrop albo po prostu żuć goździki.
Żucie goździków
Żucie goździków znieczuli nie tylko bolące gardło, ale jest w stanie działać profilaktycznie i zapobiec infekcjom górnych dróg oddechowych. Dlatego to doskonały sposób na dobrą kondycję zwłaszcza w okresie przeziębień i grypy.
Ale uwaga, pierwszy kontakt z goździkami może nie być zbyt przyjemny, ponieważ przy rozgryzaniu mają one dość ostry i cierpki smak. Szybko można jednak się przyzwyczaić do tego, zwłaszcza jeśli regularnie będziemy żuć dwa razy dziennie po 2-3 goździki.
Maść goździkowa
Z goździków można sporządzić także rozgrzewającą i przeciwbólową maść goździkową. Pomoże także na trudno gojące się rany, oparzenia, odparzenia, odleżyny. Jak zrobić samemu maść goździkową? Wystarczy połączyć olejek goździkowy z dowolnym tłuszczem – na przykład masłem, maścią tranową czy olejem lnianym.
W aptekach można kupić także żel z ekstraktem z goździka korzennego, który zalecany jest do uśmierzania bólu kręgosłupa, bólu stawów, przy chorobach zwyrodnieniowych i nerwobólach. Żel wciera się w skórę kilka razy dziennie.
Goździki - test jakości
Zanim kupisz goździki, żeby korzystać nie tylko z ich smakowych, ale także zdrowotnych walorów musisz wiedzieć, że lepiej kupować goździki całe, a nie mielone, bo mielone szybciej tracą swoje właściwości. Goździki przechowuje się w szczelnie zamkniętym pojemniku (najlepiej, żeby był szklany), w suchym i ciemnym miejscu. Jeśli chcesz sprawdzić, czy goździki są dobrej jakości, można przeprowadzić mały test. Do szklanki wody wsypujemy łyżeczkę goździków, jeśli są stosunkowo świeże (czyli najbardziej wartościowe) będą unosić się na wodzie, stare toną lub pływają w pozycji poziomej.