Cebula jest od wieków stosowana jako naturalny lek na przeziębienie i grypę. Medycyna ludowa poleca też maceraty z cebuli na obniżenie złego cholesterolu oraz usprawnienie pracy wątroby. Jednak osoby z poważnymi chorobami wątroby zdecydowanie powinny wykluczyć to warzywo z codziennego jadłospisu. Sprawdź, dlaczego nie można jeść cebuli na wątrobę.
Cebula (Allium cepa) jest warzywem należącym do rodziny amarylkowatych. Jej prawidłowa nazwa botaniczna to czosnek cebula, aczkolwiek poza botanikami, niewiele osób używa tego określenia. Cebula od tysięcy lat znana jest ze swoich właściwości leczniczych. Potwierdzają to rysunki warzywa pochodzące z epoki brązu, które odkryto w czasie wykopalisk w Palestynie. W starożytnym Egipcie cebula była przedmiotem składanym bogom w ofierze. Wkładano ją także do sarkofagów faraonów, wierząc, że zapewnia życie wieczne. W czasie budowy piramid robotnicy jedli duże ilości cebuli, gdyż miała poprawiać sprawność fizyczną. Podobnie traktowano ją w starożytnej Grecji - zajadali się nią sportowcy. Gladiatorzy rzymscy mieli przed walką nacierać nią ciała dla pokrzepienia.
Do dzisiaj cebula jest uważana za jedno z najzdrowszych warzyw świata. Ze względu na dużą zawartość witaminy C jest powszechnie stosowana na przeziębienie i grypę. Znana jest także ze swoich bakteriobójczych i bakteriostatycznych właściwości. Zwolennicy medycyny ludowej polecają także cebulę na wątrobę.
Cebula a wątroba
Cebula jest źródłem wielu witamin i minerałów. Zawiera witaminę C, kwas foliowy i witaminę E. Jest bogata w:
- siarkę,
- potas,
- fosfor,
- wapń,
- fluor,
- selen.
Ponadto zawiera saponiny, flawonoidy oraz allicynę. To właśnie dzięki allicynie warzywo działa bakteriobójczo, bakteriostatycznie, przeciwgrzybiczo i przeciwzapalnie. O ile stosowanie cebuli na przeziębienie i grypę jest powszechnie znane. Zdecydowanie mniej osób wie o tym, że cebula stymuluje wątrobę do produkcji żółci, dzięki czemu redukuje nadmiar komórek tłuszczowych we krwi i obniża poziom złego cholesterolu, który gromadzi się w wątrobie. Ponadto allicyna wykazuje działanie antyoksydacyjne, a to sprawia, że regeneruje hepatocyty, gdyż stres oksydacyjny jest głównym czynnikiem wpływającym na uszkodzenie komórek wątrobowych. Do tego znajdująca się w cebuli siarka zwiększa produkcję enzymów wątrobowych.
Generalnie spożywanie cebuli jest zalecane na:
- infekcje dróg oddechowych
- poprawę odporności,
- brak apetytu,
- nadciśnienie tętnicze,
- otyłość,
- zaparcia,
- pasożyty jelitowe,
- cukrzycę,
- miażdżycę i problemy naczyniowe,
- nadmiar cholesterolu,
- poprawę pracy wątroby,
- reumatyzm,
- zatrzymanie wody w organizmie
- zatrzymani moczu.
Z cebuli można także robić okłady, które wspomogą leczenie ran, odmrożeń, oparzeń oraz ukąszeń owadów.
Surowa cebula a wątroba
Cebulę można przyrządzić na wiele sposobów, ale należy pamiętać, że gotowana lub smażona traci swoje cenne właściwości. Najzdrowsza jest w postaci surowej. Badania potwierdzają, że jedzenie właśnie surowej cebuli obniża cholesterol oraz zapobiega chorobom krążenia, zwłaszcza zakrzepicy.
Aby osiągnąć efekt terapeutyczny cebula powinna być świeża. Kupując warzywo, należy wybierać twarde okazy o gładkiej, suchej i kruchej skórce. Ważne jest także odpowiednie przechowywanie. Najlepiej trzymać cebulę w suchych i przewiewnym miejscu. Nie powinno się wkładać jej do lodówki. Należy także pamiętać, żeby nie przechowywać napoczętej cebuli, gdyż w ten sposób szybko traci swoje właściwości. Medycyna ludowa zaleca by na dolegliwości wątrobowe pić macerat z cebuli.
Macerat z cebuli na wątrobę – jak przyrządzić?
Do przygotowania maceratu potrzebna będzie jedna duża cebula oraz litr białego wytrwanego wina. Cebulę należy pokroić i macerować przez 2 dni w winie. Można także dodać łyżeczkę miodu. Następnie miksturę należy przecedzić. Na dolegliwości wątrobowe zaleca się pić jedną szklankę dziennie rano lub wieczorem przez tydzień.
Podobny macerat można wykonać z użyciem 70 procentowego alkoholu gronowego. Wówczas 100 gramów posiekanej cebuli należy macerować w alkoholu przez dwa tygodnie, a następnie odcedzić. Zaleca się pić raz dziennie szklankę wodę z jedną łyżeczką maceratu. Taka kuracja jest wskazana dla osób z nadmiarem złego cholesterolu, natomiast nie powinny jej stosować osoby z poważnymi chorobami wątroby.
Cebula a choroby wątroby – czy jest wskazana?
Cebula stosowana profilaktycznie nikomu nie zaszkodzi, ale nie zawsze jest wskazana. Pacjenci z poważnymi chorobami wątroby zdecydowanie powinni jej unikać. Powód? W cebuli znajduje się siarka, która może podrażnić wątrobę. Ponadto allicyna może doprowadzić do utlenienia żelaza zawartego w hemie, ale żeby do tego doszło, trzeba spożyć bardzo dużą ilość cebuli, wręcz niemożliwą do spożycia.
Cebula generalnie jest polecana jako warzywo usprawniające pracę wątroby i regenerujące hepatocyty, ale u osób zdrowych. Pacjenci z zapaleniem, marskością lub niewydolnością wątroby nie mogą jej spożywać. Zwłaszcza jest zabroniona w postaci smażonej. Jedynie pacjenci ze stłuszczeniem wątroby w początkowym stadium choroby mogą pozwolić sobie na przekąskę z surową cebulą.
Autor: Joanna Woźniak
Czytaj też:
- Kłucie wątroby – po alkoholu, po jedzeniu. Jak ją leczyć?
- Lekarz od wątroby - czym zajmuje się hepatolog?
- Co szkodzi wątrobie? Jakich produktów unikać? Zalecenia
- Ból wątroby po jedzeniu - co może oznaczać? Leczenie
Bibliografia:
- Picard M-A., 20 produktów, które leczą, Katowice 2010.
- Hartleb M., Simon K., Lipiński M., Drobnik J., Woroń J., Rydzewska G., Mastalerz-Migas A., Rekomendacje postępowania u chorych z zaburzeniami czynności wątroby i kamicą dróg żółciowych dla lekarzy POZ, Lekarz POZ 4/2017.