Nadciśnienie tętnicze wtórne pochodzi od schorzenia, na które cierpi organizm. Wysokie ciśnienie krwi jest w tym przypadku tylko i aż objawem. Leczenie takiego stanu należy zatem rozpocząć od kuracji choroby, która wywołała problemy z ciśnieniem. Jakie są przyczyny nadciśnienia wtórnego i jakie jeszcze objawy może zauważyć u siebie chory?
Przyczyny nadciśnienia wtórnego
Za nadciśnienie wtórne odpowiadają rozmaite choroby ustrojowe. Wśród tych, które najczęściej doskwierają pacjentom, występują m.in.:
- choroba Conna (pierwotny hiperaldosteronizm),
- schorzenia miąższu nerek (m.in. ostre i przewlekłe zapalenie kłębuszków nerkowych, nefropatia cukrzycowa, torbielowatość nerek i wodonercze),
- obturacyjny bezdech senny,
- zwężenie tętnic nerkowych.
Za wtórne nadciśnienie nie rzadko jest odpowiedzialna również ciąża. Ten rodzaj nadciśnienia tętniczego może się także pojawić na skutek stosowania niektórych leków, np.:
- niesteroidowych leków przeciwzapalnych,
- środków antykoncepcyjnych przyjmowanych doustnie,
- glikokortykoidów.
Jakie są rzadsze przyczyny nadciśnienia wtórnego?
W gronie rzadziej występujących przyczyn nadciśnienia wtórnego mieszczą się takie stany i schorzenia jak m.in.:
- nadczynność tarczycy,
- niedomykalność aortalna,
- niedokrwistość,
- przetoki tętniczo-żylne,
- zespół Cushinga,
- guz chromochłonny,
- wrodzony przerost nadnerczy,
- akromegalia,
- nadczynność przytarczyc,
- porfiria,
- zespół Guillaina-Barrego.
Do tego grona powinno się dopisać także zatrucie ołowiem oraz zabiegi chirurgiczne.
Czym jest nadciśnienie wtórne?
Nadciśnienie tętnicze wtórne nazywane jest także objawowym, gdyż wywodzi się od choroby, która toczy się w organizmie i która daje symptom, jakim jest podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi. Może też pochodzić ono od leków, które pacjent przyjmuje.
Pojawia się nagle, przed 20. rokiem życia lub po 50. roku życia i wykazuje dużą oporność na leki. Osoby, u których diagnozuje się nadciśnienie wtórne często wcześniej nie miały problemów z nadciśnieniem.
Nadciśnienie tętnicze wtórne obserwuje się, gdy wynik pomiaru wynosi 140 mm Hg i powyżej tej wartości dla ciśnienia „górnego” (skurczowego) oraz/lub 90 mm Hg albo więcej dla ciśnienia „dolnego” (rozkurczowego). Zdarza się także i tak, że pomiar wskazuje na 180/110 mm Hg i więcej.
Na nadciśnienie tętnicze wtórne cierpi niewielki odsetek społeczeństwa, około 5-10 procent. U reszty osób diagnozuje się pierwotne (90-95 %).
Jak objawia się nadciśnienie wtórne?
Nadciśnienie tętnicze wtórne objawia się przede wszystkim wysokim ciśnieniem (sięgającym nawet ponad 180/110 mm Hg) oraz symptomami wywodzącymi się od choroby pierwotnej.
I tak u pacjentów chorych na schorzenia związane z nerkami występują m.in. takie oznaki jak:
- opuchnięte kostki, stopy i ręce,
- częstomocz,
- obrzęk wokół oczu
Natomiast chorzy na chorobę Conna skarżą się np. na:
- osłabienie i skurcze mięśni,
- porażenia,
- częstomocz,
- zwiększenie pragnienia.
W przypadku występowania obturacyjnego bezdechu sennego u pacjentów poza wysokim ciśnieniem tętniczym krwi pojawiają się m.in.:
- bóle głowy,
- zmęczenie,
- depresja,
- brak koncentracji,
- senność występująca w ciągu dnia.
Chory może zauważyć u siebie jeszcze inne objawy, które mogą wskazywać na nadciśnienie wtórne, np. nadpotliwość, drżenie mięśni, czy tachykardię. Poza tym u takiej osoby w wyniku przeprowadzenia różnych badań unaocznia się m.in. powiększenie jam serca (albo tylko lewej komory serca), zmiany na dnie oka, czy niewydolność nerek.
Nadciśnienie wtórne rozpoznaje się mierząc ciśnienie tętnicze krwi, przeprowadzając wywiad rodzinny oraz wykonując badania moczu, krwi oraz badania obrazowe i inne.
Jak leczy się nadciśnienie wtórne?
Leczenie nadciśnienia wtórnego polega przede wszystkim na wyleczeniu choroby wywołującej wysokie ciśnienie tętnicze krwi lub odstawieniu albo zmianie preparatów leczniczych powodujących taki stan.
Niejednokrotnie konieczne będzie także wprowadzenie leków na nadciśnienie. Zawsze jednak warto zmodyfikować tryb życia wprowadzając do jadłospisu zdrowe, lekkie dania, wykluczając z diety sól, słodycze, kawę, alkohol i tłuste potrawy, otwierając się na aktywny wypoczynek i porzucając nałogi (zwłaszcza palenie papierosów i picie zbyt dużej ilości napojów procentowych).
Czytaj również:
- Jakie są przyczyny nadciśnienia? Jakie są czynniki ryzyka?
- Jakie są najlepsze leki na nadciśnienie? Jak je dobrać?
- Jaka jest najlepsza dieta przy nadciśnieniu? Przepisy
- Jak wykonać pomiar ciśnienia? Jak go odczytać?
Autor: Olga Tomaszewska