Zaparcia to coraz powszechniejszy problem. Jego doraźnym rozwiązaniem są środki przeczyszczające w postaci płynów, proszków, tabletek czy czopków. Choć dostępne są środki przeczyszczające bez recepty należy stosować je bardzo ostrożnie aby nie doprowadzić do odwodnienia.. Jak zatem wybrać najlepszy środek na przeczyszczenie?
Problemy z wypróżnianiem są obecnie coraz bardziej powszechne. Spowodowane są nieprawidłową dietą, brakiem aktywności fizycznej, nieregularnym stylem życia oraz nadmiernym stresem. Doraźnym sposobem na zaparcia i oczyszczenie jelit mogą być środki przeczyszczające. Jednak należy je stosować w przypadku, gdy naturalne sposoby zawodzą.
Dowiedz się: Ból brzucha po jedzeniu – z czego wynika? Co zrobić?
Środki przeczyszczające – działanie i rodzaje
Środki przeczyszczające w zależności od rodzaju substancji czynnej mają odmienne działanie. Różnią się sposobem aplikacji, skutecznością i szybkością działania. Dzieli się je na:
- Środki pęczniejące – zazwyczaj w formie proszku. Zwiększają objętość masy kałowej poprzez zatrzymanie w niej wody. Zmieniają konsystencję kału ułatwiając wypróżnianie. Warunkiem ich skuteczności jest picie dużej ilości płynów.. Z reguły zawierają dużą ilość błonnika, niestety przy ich zażywaniu mogą występować nieprzyjemne wzdęcia
- Środki zmiękczające – zmiękczają kał ułatwiając jego przepływ przez jelita nie wzmagając ich perystaltyki. Kał pokrywany jest warstwą śluzu, co umożliwia jego szybsze przemieszczanie. Skutkiem ubocznym są bolesne skurcze mięśni brzucha. Może również pojawić się niekontrolowany wyciek kału. Środki zmiękczające zazwyczaj dostępne są w formie czopków glicerynowych.
- Środki powlekające – pokrywają ściany jelita ułatwiając przesuwanie się mas kałowych. Najczęściej jest to parafina lub olej rycynowy.
- Środki stymulujące – wpływają na skurcze mięśni co jednocześnie pobudza perystaltykę jelit. Należy bardzo ostrożnie używać tych medykamentów, gdyż znacznie osłabiają naturalne działanie jelit i mogą doprowadzić do nasilenia się problemów z zaparciami. Ich działanie opiera się na senesie, kruszynie i bisakodylu.
- Środki osmotyczne – zatrzymują wodę w jelicie przez co masa kałowa staje się bardziej miękka i łatwiejsza do wydalenia. Substancją czynną zazwyczaj jest laktuloza lub makrogol.
Należy pamiętać, że stosowanie leków niezgodnie z właściwym dawkowaniem może powodować nie tylko niebezpieczne odwodnienie, ale w niektórych przypadkach nawet uzależnienie. Rozleniwiona perystaltyka jelit nie będzie funkcjonować bez podania leków, co znacznie nasili problem zaparć.
Zobacz: Tabletki na trawienie - skuteczne leki na niestrawność
Środek przeczyszczający – kiedy stosować?
Środki przeczyszczające powinny być stosowane tylko doraźnie w przypadku problemów
z wypróżnianiem. Należy rozpocząć od najsłabszych środków – pęczniejących, które zazwyczaj opierają się na błonniku. Jeśli nie pomagają można sięgnąć po silniejsze, pamiętając o ich skutkach ubocznych.
Środek na przeczyszczenie podawany jest również przed różnymi badaniami oraz zabiegami chirurgicznymi. O konieczności zażycia leku, jego rodzaju i dawce decyduje lekarz.
Bardzo częstą lecz, niewłaściwą praktyką jest środek przeczyszczający na odchudzanie. Choć powoduje on chwilowe oczyszczenie jelit i towarzyszący temu spadek wagi przy dłuższym stosowaniu niesie za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Odchudzanie powinno opierać się na odpowiednio zbilansowanej diecie oraz aktywności fizycznej.
Przeczytaj: Odbijanie po jedzeniu - przyczyny częstego odbijania
Środki przeczyszczające bez recepty
Środki przeczyszczające bez recepty mają delikatniejsze działanie, co nie oznacza, że ich stosowanie jest w pełni bezpieczne. Każde nadużywanie substancji przeczyszczających ma skutki uboczne, prowadzące do odwodnienia oraz rozleniwienia pracy jelit.
Środki na przeczyszczenie można stosować tylko doraźnie i przez krótki okres czasu.
W przypadku przedłużających się problemów należy niezwłocznie skontaktować się
z gastrologiem.
Sprawdź: Leki osłonowe na żołądek - tabletki i naturalna osłona
Skuteczny środek na przeczyszczenie – jaki wybrać?
Rodzaj środków przeczyszczających należy dobierać do skali problemu. Trzeba rozpocząć od najdelikatniejszych, a jeśli nie skutkują można sięgnąć po silniejsze.
Środek przeczyszczający szybko działający to przede wszystkim ten stymulujący pracę jelit. Jego działanie jest szybkie i gwałtowne, ale może powodować bolesne skurcze. Należy przyjmować go bardzo ostrożnie i sporadycznie, gdyż może prowadzić do odwodnienia organizmu, a przede wszystkim do uzależnienia.
Skutkami ubocznymi nadmiernego stosowania tych środków są również biegunki, stany zapalne, reakcje alergiczne, a najpoważniejszą jest zanik kurczliwości przewodu pokarmowego.
Czy wiesz: Co na ból żołądka? Domowe sposoby i leki pomagające
Środki przeczyszczające – przeciwwskazania
Środki przeczyszczające choć w wielu przypadkach przynoszą ulgę mają także przeciwwskazania. Nie można ich stosować w przypadku:
- problemów z układem pokarmowym – zespół jelita wrażliwego, celiakia, stany zapalne, niedrożność jelit;
- ciąży i karmienia piersią;
- przyjmowania leków moczopędnych;
- przyjmowania leków na arytmię serca;
- zażywania leków zawierających korzeń lukrecji.
Przed zastosowaniem środków przeczyszczających należy skonsultować się lekarzem, aby wykluczyć ewentualne przeciwwskazania. Dodatkowo niezbędne jest zapoznanie się z ulotką dołączoną do opakowania i stosowanie się do dawkowania zaleconego przez producenta. Wyjątkiem może być inne wskazanie specjalisty.
Czytaj także: Niestrawność – leki i sposoby na niestrawność żołądka
Autor: Dominika Rusek