Za ból brzucha u noworodka może odpowiadać wiele sytuacji, m.in. kolka, biegunka, zaparcie, infekcja, niestrawność, a nawet niewłaściwa technika karmienia maluszka. Bolesność brzuszka u dziecka objawia się najczęściej donośnym płaczem, podkurczaniem nóżek oraz twardym i napiętym brzuchem. Warto poznać sposoby na radzenie sobie z tym niepokojącym stanem.
Co wywołuje ból brzucha u noworodka?
Przyczyn bólu brzucha u noworodka może być bardzo wiele. Do najczęściej wymienianych należy kolka jelitowa czyli niedojrzałość systemu pokarmowego i/lub nerwowego.
Ponadto powodów dolegliwości bólowych brzucha u maleńkiego dziecka szuka się w:
- zaparciach,
- biegunkach,
- alergii pokarmowej,
- nieprawidłowej technice karmienia (wystąpić może ból brzucha u noworodka karmionego piersią, jak i podczas podawania mleka modyfikowanego),
- infekcjach bakteryjnych lub wirusowych (które mogą objawiać się m.in. bólami brzucha),
- niestrawności pokarmowej (spowodowanej zatruciem jakimś produktem spożywczym czy nietolerancją danej mieszanki mlecznej),
- czynnikach psychicznych (za ból brzucha może odpowiadać stres, wynikający ze zmiany jakieś sytuacji w domu, itp.).
Układ trawienny noworodka jest bardzo wrażliwy, w związku z czym dziecko może zareagować bólem brzucha nawet w wyniku drobnych uchybień higienicznych, takich jak nieumycie rąk przed przystąpieniem do szykowania butelki z mlekiem modyfikowanym, czy podanie dziecku mleka w brudnej butelce.
Objawy bólu brzucha u noworodka
Ból brzucha u dziecka jest oczywiście objawem sam w sobie. Tylko, zwłaszcza u początkujących rodziców, bądź opiekunów dziecka, może nie być on taki łatwy do odkrycia.
Noworodki porozumiewają się bowiem ze światem najczęściej płacząc. Trudno za każde popłakiwanie malucha winić dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Jednak płacz dziecka, które cierpi na ból brzucha, jest specyficzny. Kolka jest sygnalizowana głośnym krzykiem, który może nie ustępować nawet przez kilka godzin w ciągu dnia. Bolesność noworodek pokazuje również początkowo kwiląc, a na późniejszym etapie zawodząc.
Dodatkowo u malucha obserwuje się m.in.:
- twardy, napięty brzuszek,
- prężenie ciałka,
- zaciskanie piąstek,
- podkurczanie nóżek,
- oddawanie gazów (często z wysiłkiem i przy dużym zaczerwienieniu na twarzy oraz niekiedy brzydko pachnących),
- rozdrażnienie,
- ulewanie pokarmu.
Jak sposób karmienia noworodka wpływa na ból brzucha?
Nie tylko sposób karmienia, ale także jego technika i ilość podawanego pokarmu mogą mieć wpływ na pojawienie się bólu w małym brzuszku.
Liczne badania oraz opinie m.in. pediatrów, położnych, lekarzy innych specjalności, dietetyków, konsultantów laktacyjnych dowodzą, że najlepszym źródłem pożywienia dla noworodka i niemowlaka jest pokarm matki. Jeśli tylko jest możliwość podawania dziecku własnej piersi, powinno się wybrać ten sposób karmienia. Wraz z mlekiem matki maluch otrzymuje np. niezbędne enzymy, hormony i składniki odżywcze wzmacniające odporność, a także właściwy rozwój oraz wchłanianie. Jednak niektóre pokarmy spożywane przez mamę karmiącą mogą powodować bóle brzucha u dziecka.
Mimo, że z ostatnich naukowych doniesień wynika, iż dieta mamy nie ma wpływu na występowanie kolek u dziecka, zatem nie powinno się jej restrykcyjnie ograniczać, warto zachować zdrowy umiar w wybieraniu produktów wchodzących w skład matczynego jadłospisu. Można zatem uważać na składniki wzdymające, słodycze, napoje gazowane, tłuste potrawy, itp.
Jeśli maluchowi jest podawana sztuczna mieszanka, a wykazuje on symptomy związane z bólem brzuszka, warto zmienić mleko modyfikowane na delikatniejsze. Ponadto warto zwrócić uwagę na gęstość podawanego jedzenia, a także na rodzaj butelki i smoczka, przez które dziecko pije. Czasem smoczek ma zbyt dużą dziurkę, przez co za dużo pokarmu na raz dostaje się do przełyku. Maluch pije łapczywie, by zdążyć pochłonąć taką ilość mleka i nabiera przy okazji powietrze, co może skutkować bólem brzucha.
Co na ból brzucha u noworodka?
Przytulanie, kołysanie, bujanie, noszenie przy piersiach, w chuście, układanie dziecka na własnym brzuchu (skierowane jego brzuszkiem do siebie) – to wszystko na pewno przyczyni się do ukojenia dziecka, które męczy się z bólem brzucha. Niestety, może nie wystarczyć.
Z pomocą w takiej sytuacji może przyjść delikatny masaż brzuszka oraz całego ciała, wykonywany ciepłymi dłońmi, okrężnymi ruchami, zgodnymi z ruchem wskazówek zegara. Ważne, aby masaż przeprowadzać w pomieszczeniu, w którym temperatura wynosi co najmniej 25 stopni Celsjusza. Warto wykonać ją po relaksującej kąpieli dziecka.
Noworodkowi mogą również pomóc spokojne, miarowe dźwięki muzyki, śpiewanie kołysanek oraz szum wydawany przez suszarkę lub odkurzacz.
Ponadto warto zwrócić uwagę na to by maluszek nie jadł łapczywie, aby posiłki były podawane o stałych porach, w odpowiednio przygotowanych butelkach z dobranymi do wieku dziecka smoczkami. Jeśli mama karmi noworodka piersią, technika podawania piersi powinna być dopasowana do potrzeb dziecka (jeśli z piersi wypływa za dużo mleka, warto najpierw odciągnąć jego niewielką ilość i dopiero podać dziecku nieco opróżnioną pierś).
Co więcej, maluszka powinno się odbijać po każdym posiłku, a niekiedy nawet w jego trakcie.
Jak leczyć ból brzucha u noworodka?
Jeśli powyższe sposoby na ból brzucha u noworodka zawiodą, warto wybrać się do pediatry by ocenił sytuację oraz pomógł znaleźć przyczynę tej dolegliwości, a co za tym idzie, właściwe leczenie.
Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest kilka medykamentów, które są często polecane przez lekarzy. Należą do nich m.in. preparaty rozluźniające oraz zawierające simetikon, który ma za zadanie usuwanie pęcherzyków gazu w jelitach.
Czytaj też:
- Czym są potówki u niemowląt? Jak je leczyć? Poradnik
- Co oznacza wysypka u niemowlaka? Objawy, leczenie
- Jaka powinna być prawidłowa waga niemowlaka? Normy
- Jak przebiega rozwój niemowlaka? Jak go wspomagać?
Autor: Olga Tomaszewska