Kiedy w poranek po szampańskiej zabawie budzimy się z przejmującym bólem głowy oraz innymi objawami kaca, wielu z nas obiecuje sobie, że już nigdy więcej. A potem rzadko dotrzymujemy danego słowa. Warto więc poznać sposoby, dzięki którym w przyszłości można zmniejszyć nieprzyjemne skutki picia alkoholu.
Kac - objawy
Z medycznego punktu widzenia kac to złe samopoczucie, spowodowane spożyciem alkoholu, który nie tylko sam w sobie jest szkodliwą substancją dla naszego organizmu. Dodatkowo w trakcie jego trawienia nasze ciało wytwarza substancje chemiczne, które potrafią bardziej dać się nam we znaki.
Na przykład toksyczny aldehyd octowy, który jest uważany za głównego winowajcę objawów kaca. Ponadto alkohol jest moczopędny, bo etanol blokuje działanie wazopresyny, co powoduje, że nerki pozwalają na wydalanie znacznych ilości wody. Efekt – odwodnienie i utrata elektrolitów, a co za tym idzie lekkie otumanienie, pragnienie, zmęczenie i suchość w ustach. Zagęszcza się również nasz płyn mózgowo-rdzeniowy, co powoduje tępy ból głowy.
Znawcy tematu podkreślają, że przyczyną naszego poimprezowego złego samopoczucia są kongenery, czyli produkty uboczne fermentacji, która ma miejsce w procesie produkcji alkoholu. Należą do nich m.in. metanol, izopentanol i aceton. Kiedy dostają się do krwiobiegu, układ odpornościowy eliminuje je, uwalniając cytokiny, powodujące objawy takie jak:
- ból głowy,
- osłabienie,
- dreszcze.
Alkohol może również doprowadzić do hipoglikemii, czyli obniżenia stężenia glukozy we krwi. W konsekwencji odczuwamy:
- zamroczenie,
- zmęczenie,
- mrowienie kończyn,
- przyspieszone tętno.
Po alkoholu mamy trudności z koncentracją, wydłuża się czas reakcji, upośledza percepcja wzrokowo-przestrzenna. Co ciekawe, nie ma magicznej cyfry określającej dawkę, poniżej której jesteśmy bezpieczni. Niektórzy dorośli mają kaca już po jednym drinku, ale co piąty z nas w ogóle go nie doświadcza, bez względu na to, ile pije.
Badania naukowe wykazały, że decydują o tym: nasze geny, wiek, waga, płeć, stan zdrowia, ogólna kondycja organizmu, a także wydolność wątroby. Im mniej ważymy i im starsi jesteśmy, tym dotkliwiej będziemy odczuwać objawy kaca. Mówi się również, że bardziej nasilone objawy mają osoby uczulone na gluten, kukurydzę i drożdże. Natomiast czas trwania kaca zależy od tempa procesów metabolicznych w naszym organizmie, stopnia jego odwodnienia oraz zaburzeń elektrolitowych i poziomu glukozy.
Poznaj: Oznaki odwodnienia organizmu
Co zrobić, aby uniknąć kaca?
Przede wszystkim godzinę przed wypiciem pierwszej porcji alkoholu warto zjeść obfity posiłek, najlepiej tłusty albo bogatobiałkowy. A także wypić małymi porcjami szklankę wody – co 10 minut trzy – cztery łyki. Kto nie potrafi zrezygnować z alkoholu bogatego w kongenery, pięć godzin przed imprezą powinien połknąć węgiel w tabletkach, który je absorbuje.
Podczas przyjęcia najpierw powinniśmy jeść, a dopiero później pić alkohol. Inaczej będzie bardziej drażnił błonę śluzowej żołądka, co może być przyczyną nudności i wymiotów, bólu brzucha. Dietetycy radzą również pomiędzy kolejnymi dawkami trunku robić 20- –30-minutowe przerwy. Mniej więcej tyle czasu potrzebuje nasz organizm na przetrawienie jednej porcji alkoholu. Z ręką na sercu – kto sączy drinki i jednocześnie pamięta o piciu wody i innych napojów, mając na uwadze, że wódka, brandy, szampan, a szczególnie piwo są moczopędne? Tymczasem dobrze byłoby po każdym kieliszku wódki wypić przynajmniej pół szklanki wody niegazowanej. A po każdej butelce piwa – szklankę. Jeśli dodamy odrobinę cukru i soli, nawodnimy się niemal natychmiast.
Omijajmy szerokim łukiem napoje gazowane. Upijemy się szybciej, a w żołądku zmieści się mniej jedzenia. Efekt? Kac murowany. Przed piciem i po piciu sięgnijmy po tabletki z witaminą C (w stężeniu 500 mg), która przyśpiesza rozkład alkoholu. Po imprezie zjedzmy lekki posiłek i postarajmy się nie kłaść spać bezpośrednio po zakończeniu zabawy. Jeśli wybierzemy się na spacer, organizm szybciej sobie poradzi z nadmierną ilością alkoholu. Kładąc się do łóżka, wypijmy szklankę wody i postarajmy się spać tak długo, jak to możliwe.
Czytaj też: Woda na zdrowie - którą wybrać?
Poranny kac
Skuteczna na porannego kaca jest gimnastyka. Ćwiczenia fizyczne przyspieszają krążenie krwi nawet trzykrotnie. Im szybciej przepływa ona przez wątrobę i nerki, tym szybciej usuwa toksyny z organizmu. Jeśli objawy kaca, a zwłaszcza ból głowy, mocno dają się nam we znaki, ulgę mogą przynieść niesterydowe leki przeciwzapalne. Ale pamiętajmy, że paracetamolu nie należy łączyć z alkoholem, bo może uszkodzić wątrobę. W aptekach i sklepach spożywczych można kupić też gotowe preparaty, które mają przyspieszać procesy metaboliczne, oczyszczać organizm i wspomagać usuwanie toksyn. Najczęściej stosuje się je w celu zapobiegawczym, w trakcie picia alkoholu.
I na koniec… Warto wiedzieć, że w badaniach prowadzonych nad remedium na kaca, opublikowanych w „British Medical Journal”, wykazano, że nieskuteczne jest spożywanie opuncji figowej, ekstraktu z ogórecznika lekarskiego, karczocha czy preparatu z drożdży, propranololu, a także podawanie glukozy i fruktozy oraz kwasu tolfenamowego, stosowanego w terapii migreny.
Autor: Marzena Maciejczyk
Czytaj też: Leki przeciwbólowe - jakie silne tabletki przeciwbólowe wybrać?