Przyczyny zgagi mogą leżeć w niewłaściwym trybie życia, przede wszystkim w niewłaściwej diecie, ale także w toczącym się w organizmie procesie chorobowym. Przyczyny zgagi i nadkwasoty wynikające z niewłaściwej diety łatwo wyeliminować. Gorzej jeśli do zgagi doprowadziły takie choroby jak przepuklina rozworu przełykowego, choroba refluksowa, cukrzyca, twardzina układowa czy wrzody żołądka i dwunastnicy. Jakie jeszcze mogą być przyczyny zgagi?
Zgaga - przyczyny i objawy
Zgaga powstaje w wyniku cofania się soku żołądkowego do przełyku. Cofanie się treści żołądkowej do przełyku nazywa się refluksem żołądkowo-przełykowym. Refluks jest więc bezpośrednią przyczyną zgagi, przyczyną refluksu natomiast jest niewłaściwie działający dolny zwieracz przełyku. Zwieracz przełyku powinien odcinać drogę “pod prąd” sokom żołądkowym. Jeśli dochodzi do zaburzeń w jego funkcjonowaniu, umożliwia on cofanie się pokarmu z żołądka do przełyku.
Pacjenci opisują zgagę jako pieczenie lub palenie w przełyku. Nic dziwnego, bowiem kwaśny sok żołądkowy podrażnia przełyk, powodując uczucie pieczenia. Niekiedy bolesne pieczenie jest odczuwane za mostkiem i kojarzone przez pacjentów z chorobami sercowymi. Zgaga może także przybrać postać bólu promieniującego do szyi, gardła, krtani. Zdarza się, że zgadze towarzyszą napady astmy, chrypa czy przewlekły kaszel.
Co jest przyczyną zgagi? Jedną z najpowszechniejszych przyczyn nadkwasoty jest spożywanie pokarmów i picie napojów zwiększających produkcję kwasu żołądkowego i przyczyniających się do refluksu żołądkowo-przełykowego. Również jedzenie zbyt obfitych posiłków powoduje zgagę.
Częste przyczyny zgagi to także niewydolność zwieracza przełyku (choroba refluksowa) oraz przepuklina rozworu przełykowego.
Istnieją także choroby, które dają objaw w postaci zgagi. Do takich chorób należą: wrzody żołądka i dwunastnicy, cukrzyca, zaburzenia hormonalne, twardzina układowa. Przyczyny zgagi mogą także leżeć w zażywanych lekach. Nie można także zapominać o tym, że zgaga jest powszechną dolegliwością wśród kobiet w ciąży.
Sprawdź: Problemy z trawieniem - objawy, leki i domowe sposoby
Zgaga w ciąży - przyczyny
Przyczyny zgagi w ciąży to zmiany hormonalne, jakie zachodzą w ciele ciężarnych kobiet oraz uciskanie żołądka przez macicę. Stale powiększająca się macica powoduje, że znajdujący się w żołądku pokarm jest wypychany z powrotem do przełyku. Ponadto pod wpływem zmian hormonalnych, a konkretnie na skutek działania progesteronu, rozluźniają się mięśnie przewodu pokarmowego, w tym dolny zwieracz przełyku. Zgaga w ciąży pojawia się zwykle w drugim trymestrze. Bywa, że kobiety w ciąży narzekają na zgagę do samego porodu.
Zobacz: Nadmierne gazy – przyczyny. Co na częste gazy?
Przyczyny zgagi - choroba refluksowa
Refluks to cofanie się treści żołądkowej do przełyku, które powoduje zgagę. Refluks stanowi odrębną jednostkę chorobową. Kiedy zgaga męczy niemal po każdym posiłku, bardzo możliwe, że to choroba refluksowa. Nawet zgaga pojawiająca się częściej niż dwa razy w tygodniu daje lekarzowi podstawy, by podejrzewać chorobę refluksową.
Refluks żołądkowo-przełykowy najczęściej jest spowodowany niewydolnością lub uszkodzeniem dolnego zwieracza przełyku. Zwieracz przełyku po przejściu pokarmu do żołądka powinien się skurczyć, uniemożliwiając zarzucanie treści żołądkowej do przełyku. Niewydolny zwieracz przełyku, zamiast skurczyć się i tym samym zamknąć drogę “pod prąd” połkniętym pokarmom, rozkurcza się przez co kwaśna treść żołądkowa cofa się do przełyku. Warto zaznaczyć, że zwieracz przełyku to mięsień, który wraz z upływem lat traci elastyczność, dlatego na zgagę narzekają często też osoby starsze.
Osoby, u których stwierdzono refluks żołądkowo-przełykowy powinny przyjmować leki zobojętniające kwas żołądkowy oraz leki antyhistaminowe, które zmniejszą produkcję kwasu żołądkowego.
Refluks należy leczyć. Nieleczony może prowadzić do powikłań, na przykład częsta zgaga może być przyczyną zwężenia przełyku lub powstania tzw. przełyku Barretta. Przełyk Barretta jest określany jako zmiana przedrakowa i rozwija się u około 20 procent osób, u których zdiagnozowano wcześniej chorobę refluksową.
Czytaj też: Skurcze żołądka - przyczyny, co robić? Co na skurcze?
Nadkwasota - przyczyny: przepuklina rozworu przełykowego
Przyczyną zgagi może też być przepuklina rozworu przełykowego, czyli choroba polegająca na przemieszczeniu się żołądka przez znajdujący się w przeponie rozwór przełykowy do klatki piersiowej. Te przyczyny nadkwasoty można rozpoznać między innymi po nasileniu się zgagi przy pochylaniu lub leżeniu na wznak. Nieleczona może doprowadzić do owrzodzenia przełyku, zwężenia lub zwłóknienia przełyku, a także objawiać się krwawieniem z przełyku. Przepuklinę rozworu przełykowego leczy się głównie objawowo, ale istnieje także możliwość leczenia operacyjnego.
Czytaj także: Niestrawność – leki i sposoby na niestrawność żołądka
Przyczyny zgagi - jakich produktów nie należy spożywać?
Jedną z przyczyn zgagi i nadkwasoty jest spożywanie produktów, które przyczyniają się do refluksu żołądkowo-przełykowego i zwiększają ilość soków żołądkowych. Do takich produktów zalicza się:
- kawa,
- herbata,
- alkohol,
- cola i inne napoje gazowane,
- owoce cytrusowe,
- soki z cytrusów,
- pomidory,
- czekolada,
- orzeszki ziemne,
- mięta,
- ostre przyprawy,
- tłuste potrawy.
Aby pozbyć się uporczywej zgagi, należy wyeliminować lub przynajmniej ograniczyć z codziennej diety wymienione wyżej produkty.
Sprawdź też: Lek na biegunkę - co na biegunkę u dziecka i dorosłego?