Grypa żołądkowa w ciąży może prowadzić do poważnego odwodnienia organizmu, co pośrednio jest stanem zagrażającym rozwojowi płodu. Nie istnieje natomiast ryzyko zainfekowania dziecka wirusami odpowiedzialnym za rozwój stanu zapalnego w obrębie układu trawiennego matki.
Ile trwa grypa żołądkowa w ciąży? Jakie przynosi objawy? Jak ją leczyć? W jakiej sytuacji objawy „jelitówki” powinny skłonić ciężarną do wizyty w szpitalu?
Grypa żołądkowa w ciąży
Grypa żołądkowa w ciąży nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla płodu, może jednak mieć konsekwencje pośrednie. Choroba, która w medycznej nomenklaturze znana jest jako wirusowe zapalenie żołądka i jelit, powodowana jest przez drobnoustroje z grupy rotawirusów, a także norawirusów czy sapowirusów. Są one bardzo ekspansywne i z łatwością przenoszą się z człowieka na człowieka (poprzez bezpośredni kontakt oraz za pośrednictwem skażonych przedmiotów i pokarmów).
Co jednak niezwykle istotne, podstawowe objawy grypy żołądkowej ograniczają się głównie do układu trawiennego, zaś odpowiedzialne za nią wirusy nie przedostają się w żaden sposób do organizmu wzrastającego w brzuchu mamy dziecka.
Istnieje natomiast pośrednie zagrożenie dla przebiegu ciąży i rozwoju malucha, a jest nim odwodnienie komórek w organizmie matki, występujące wskutek częstych wymiotów oraz biegunki.
Objawy grypy żołądkowej w ciąży
Grypa żołądkowa nie ma nic wspólnego z klasyczną grypą. Zazwyczaj trwa nie więcej niż 60-70 godzin, przy czym w pierwszej dobie przebiega bezobjawowo, zaś po trzech dniach ustępuje całkowicie, nie pozostawiając po sobie większego śladu, poza ewentualnym odwodnieniem i osłabieniem. Objawy grypy żołądkowej w ciąży niczym nie różnią się od tych, na które uskarżają się kobiety w ciąży nie będące.
Typowy schemat uwzględnia takie symptomy jak:
- nudności, biegunka i wymioty,
- ból i skurcze brzucha,
- gorączka, dreszcze, osłabienie.
Grypa żołądkowa w ciąży w I trymestrze
Duża część wymienionych wyżej dolegliwości przypomina charakterem nie tylko objawy zwykłego zatrucia pokarmowego, ale też zaburzenia symptomatyczne dla pierwszych tygodni ciąży, niekiedy wręcz uznawane za pierwsze sygnały świadczące o zapłodnieniu. W tym kontekście wymienić można między innym nudności i wymioty, a także ból brzucha. Z tego powodu grypa żołądkowa w I trymestrze ciąży bywa lekceważona lub wiązana z przebiegiem ciąży właśnie. W praktyce jednak obie sytuacje łatwo jest odróżnić.
Grypa żołądkowa przynosi zazwyczaj objawy o znacznie większym nasileniu, szersza jest też ich paleta (może wystąpić na przykłada krótkotrwała lecz silna gorączka). Nie należy ich lekceważyć ze względu na możliwe odwodnienie. Tym bardziej w I trymestrze ciąży, kiedy statystycznie dochodzi na największej liczby poronień.
Co jeść mając grypę żołądkową w ciąży?
Osoby chore na wirusowe zapalenie żołądka i jelit zazwyczaj mają silnie osłabiony apetyt, w związku z czym mogą w ogóle nie wykazywać zainteresowania jedzeniem, przynajmniej pierwszego dnia występowania objawów. W takiej sytuacji pacjentka nie powinna się zmuszać do przyjmowania pokarmów.
Jeśli natomiast chora zechce coś zjeść, zleca się dietę ograniczoną do kilku lekkostrawnych produktów, wśród których można wymienić między innymi:
- gotowane mięso z warzywami i delikatnymi ziemniakami lub białym ryżem,
- kleiki ryżowe, na przykład z dodatkiem bananów,
- sucharki, biszkopty, niewielkie ilości białego pieczywa z chudą wędliną lub dżemem.
Zabronione są natomiast:
- mięsa smażone i pieczone,
- tłuszcze zwierzęce,
- mleko i jego przetwory,
- jajka,
- kawa,
- alkohol,
- napoje owocowe i gazowane.
Wbrew stereotypom, lepiej nie eksperymentować też z colą, zwłaszcza w ciąży.
Jak leczyć grypę żołądkową w ciąży?
Leczenie grypy żołądkowej jako takiej nie jest możliwe, niezależnie od tego, czy kobieta jest w ciąży, czy nie. Powód jest prosty – do dziś nie wynaleziono skutecznego leku na wirusowe zapalenie żołądka i jelit. Możliwe jest wyłącznie łagodzenie objawów i zapobieganie dalszym konsekwencjom.
Jednym z niewielu środków, które lekarze ordynują ciężarnym pacjentkom cierpiącym na jelitówkę, są leki zbijające ewentualną gorączkę. Przy czym należy pamiętać, że w ciąży paleta dostępnych farmaceutyków ograniczona jest wyłącznie do paracetamolu. Znacznie ważniejsze jednak jest utrzymywanie właściwego nawodnienia organizmu targanego wymiotami i biegunką. W tej materii nie potrzeba jednak niczego więcej, poza dużą ilością wody (przynajmniej 2-2,5 litra dziennie).
Kiedy iść do szpitala mając grypę żołądkową w ciąży?
Siła objawów oraz brak wiedzy na temat potencjalnych zagrożeń sprawiają, że kobiety często zgłaszają się z wirusowym zapaleniem żołądka i jelit do szpitalnych poradni, czy wręcz na oddziały ratunkowe. Jednak w zdecydowanej większości przypadków grypa żołądkowa nie zagraża bezpieczeństwu ciąży.
Wyjątek stanowią dwie sytuacje:
- kiedy bardzo silne wymioty lub biegunka doprowadzą do silnego odwodnienia organizmu matki i wypłukania elektrolitów,
- kiedy utrzymuje się bardzo wysoka gorączka, której pacjentka nie jest w stanie zbić samodzielnie za pomocą paracetamolu.
Autor: Piotr Brzózka
Czytaj też:
- Jelitówka u dziecka - ile trwa? Jak ją leczyć? Objawy
- Jak powstaje wzdęcie brzucha? Co oznacza? Leczenie
- Grypa żołądkowa - co jeść w trakcie i po chorobie? Co pić?
- Czym jest niedrożność przewodu pokarmowego? Leczenie